ODKRYWAMY ŚWIAT NATURY PO SWOJEMU

FILMY FOTOGRAFIE SŁOWA DŹWIĘKI

STRONA  ARCHIWALNA  (sprzed 2022 r.)

59. Tajemnice przyrody. Omówienie serii

Czas trwania całej serii: 104’ 00”
Format: 16:9 SD

Scenariusz i produkcja: Nick Upton
Reżyseria i zdjęcia: Jan Walencik
Producenci wykonawczy: Hans Christian Alsvik, Walter Köhler, Peter van der Wolf

Produkcja: Green Umbrella dla NRK, ORF, EO i TVP we współpracy z WDR, SVT, YLE, DR, Granada International oraz Dutch CoBo Fund.

Realizacja: 1998–2001 r.
Zakończenie produkcji: 2001 r.

Kadry z czołówki serii (CYTATY).

Tematem miniserii Tajemnice przyrody jest świat natury krajów położnych nad Bałtykiem, szczególnie Litwy, Łotwy i Estonii. Oryginalny tytuł to Baltic secrets, co w wolnym tłumaczeniu oznacza właśnie Tajemnice krajów bałtyckich. Realizatorów interesowało, jak dzika przyroda przetrwała za żelazną kurtyną, niedostępną europejczykom aż do czasu odrodzenia się dawnych nadbałtyckich republik radzieckich. Symbolem przetrwania dzikiej natury i jednocześnie bohaterami dwóch części miniserii, stały się dwa typowe dla krajów nadbałtyckich gatunki: wilk i bóbr.

CYTAT. Czołówka serii Tajemnice przyrody. Reż. Jan Walencik. Źródło: TVP

59. Tajemnice przyrody. Niepokonany wilk

Czas trwania: 52’ 00”
Format: 16:9 SD

Scenariusz i produkcja: Nick Upton
Reżyseria i zdjęcia: Jan Walencik
Narrator: Jonathan Booth (Krystyna Czubówna – wersja polska)
Montaż: Darren Flaxtone
Muzyka: Steven Faux, Ian Butcher
Operator dźwięku: Bożena Walencik
Asystent operatora: Krzysztof Komar
Dodatkowe zdjęcia: Jahne Henriksson
Montaż on–line: Tim Bolt
Projekt dźwięku: Ken Barton
Zgranie dźwięku: Graham Wild
Grafika: 4 : 2 : 2 Lou Mac Donnell
Dokumentacja: Wiltraud Engländer
Konsultacja naukowa: Zanete Andersone
Konsultacja komentarza: Barry Paine
Kierownik produkcji: Sara Compton
Archiwum: BBC Television, ScienceVision Filmproduction, Green Umbrella Ltd.
Producent wykonawczy dla Green Umbrella: Peter Jones
Producenci wykonawczy: Hans Christian Alsvik, Walter Köhler, Peter van der Wolf 

Producenci dziękują za pomoc: Linas Balciauskas, Ugis Bergmanis, Aivars Dundurs, Sabine Holzer, Tiina Kangro, Alex Lotman, Janis Ozolins, Victors Reblis, Vygandas Relys, Jason Roberts, Voldemars Spungis, Harri Valdmann, Bardu Polar Zoo, Parkowi Narodowemu Las Bawarski,  Parkowi Zwierzęcemu Las Bawarski, Białowieskiemu Parkowi Narodowemu, Estońskiemu Funduszowi Natury, Ministerstwu Środowiska Estonii, Parkowi Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie, Parkowi Narodowemu Kemeri, Rezerwatowi Przyrody Matsalu, Rezerwatowi Przyrody Teici, Vides Filmu Studija.

Produkcja: Green Umbrella dla NRK, ORF, EO i TVP we współpracy z WDR, SVT, YLE, DR, Granada International oraz Dutch CoBo Fund.
Realizacja: 1998–2001 r.
Zakończenie produkcji: 2001 r.

Kadry z filmu (CYTATY).

Wilki, jako budzące strach groźne drapieżniki, zostały wytępione na wielu obszarach Europy. Jednak wilk potrafi wiele znieść. Nigdy nie zniknął z krajów nadbałtyckich, chociaż na Litwie, Łotwie i w Estonii wciąż się na niego poluje. W Polsce występuje głównie we wschodnich rejonach kraju i jest chroniony. Przyszłość wilka w krajach nadbałtyckich zależy od tego, czy zostanie zrozumiany i zaakceptowany przez wystarczająco dużą liczbę ludzi. Mimo pewnego oporu wilk ma szanse przetrwania na tej ziemi.

Jak dotąd wilki okazały się niepokonane, mimo wieków prześladowań ze strony człowieka. Zepchnęliśmy je do najdalszych i najbardziej dzikich zakątków Europy. Obecnie to od naszego stosunku do tych zwierząt zależy, czy będą mogły żyć w spokoju. Wilki to zwierzęta inteligentne, stadne. Przetrwają wszędzie tam, gdzie znajdą wystarczająco dużo pokarmu i gdzie oszczędzi im się bezlitosnych polowań. Mogą żyć pośród nas. To bowiem od nas zależy, czy zapewnimy im odpowiednią przestrzeń życiową. Polowania, choć nie zanikną, będą w krajach nadbałtyckich podlegać odpowiednim regulacjom, tak by populacje zdolne do życia mogły przetrwać. Teraz, kiedy rozumiemy wilki lepiej, mroczna historia prześladowania tych zwierząt w Europie, nigdy nie powinna się powtórzyć.

CYTAT. Fragment filmu Tajemnice przyrody. Niepokonany wilk. Reż. Jan Walencik. Źródło: TVP.

60. Tajemnice przyrody. Powrót bobra

Czas trwania: 52’ 00”
Format: 16:9 SD

Scenariusz i produkcja: Nick Upton
Reżyseria i zdjęcia: Jan Walencik
Narrator: Jonathan Booth (Krystyna Czubówna – wersja polska)
Montaż: Darren Flaxtone
Muzyka: Steven Faux, Ian Butcher
Operator dźwięku: Bożena Walencik
Asystent operatora: Krzysztof Komar
Dodatkowe zdjęcia: Kari Soveri
Montaż on–line: Tim Bolt
Projekt dźwięku: Ken Barton
Zgranie dźwięku: Graham Wild
Grafika: 4 : 2 : 2 Lou Mac Donnell
Dokumentacja: Wiltraud Engländer
Konsultacja naukowa: Alius Ulevicius
Konsultacja komentarza: Barry Paine
Kierownik produkcji: Sara Compton
Archiwum: BBC Television, TVP, Green Umbrella Ltd.
Producent wykonawczy dla Green Umbrella: Peter Jones
Producenci wykonawczy: Hans Christian Alsvik, Walter Köhler, Peter van der Wolf

Producenci dziękują za pomoc: Nikolai Laanetu, Tiit Maran, Martina Meeske, Raul nikkel, Harri Poldsam, Ruta Vaicunaite, Sabine Holzer, Grupa Bobrowniczych przy PZŁ Suwałki, Centrum Zagrożonych Gatunków w ZOO w Tallinie, Rezerwatowi Przyrody Endla, Nadleśnictwu Białowieża, Parkowi Narodowemu Kemeri, Lesnictwu Kuldiga, Parkowi Natury Jezioro Engure, Rezerwatowi Przyrody Matsalu, Mazurskiemu Parkowi Krajobrazowemu, Regionalnemu Parkowi Meteliai, Regionalnemu Parkowi Delta Niemna, Rezerwatowi Przyrody Nigula, Parkowi Narodowemu Plateliai, Poleskiemu Parkowi Narodowemu, Stacji Badawczej PAN w Popielnie, Rezerwatowi Przyrody Silma, Słowińskiemu Parkowi Narodowemu, Suwalskiemu Parkowi Krajobrazowemu, Wigierskiemu Parkowi Narodowemu, Parkowi Narodowemu Żemaitija.

Produkcja: Green Umbrella dla NRK, ORF, EO i TVP we współpracy z WDR, SVT, YLE, DR, Granada International oraz Dutch CoBo Fund.
Realizacja: 1998–2001 r.
Zakończenie produkcji: 2001 r.

Kadry z filmu (CYTATY).

Przez stulecia bóbr europejski był obiektem polowań, co doprowadziło niemal do jego zagłady. Na początku XX wieku liczebność tego gatunku, niegdyś szeroko rozprzestrzenionego i występującego powszechnie w całej Europie i północnej części Azji, spadła do nieco powyżej 1000 osobników. Pojawiła się groźba wyginięcia gatunku. A jednak, bóbr w wielu miejscach zaczął się z powodzeniem odradzać. Obecnie w Europie żyje ponad pół miliona bobrów. Jedną z ich ostoi są siedliska na obszarach trzech nadbałtyckich krajów: Estonii, Łotwy i Litwy. Ten film opowiada o tym, jak bóbr europejski mógł się tu tak skutecznie odrodzić. I jak wiele innych zwierząt wynosi korzyści z tego odrodzenia. I o tym, jak ludzie musieli pogodzić się z obecnością bobrów, mimo szkód, jakie bobry czasem wyrządzają.

Bóbr to naprawdę niezwykłe stworzenie. Jego powrót znad krawędzi wyginięcia jest jedną z napawających nadzieją historii o uratowanych zwierzętach. Jak bobry dadzą sobie radę w przyszłości, zależeć będzie od tego, czy ich działalność zostanie zaakceptowana. Zwierze, które potrafi zmieniać krajobraz, zawsze będzie budziło w człowieku pewien niepokój. Jednak rosnące zrozumienie, że wartość tego zwierzęcia jest znacznie większa niż wartość jego futra, to klucz do przetrwania bobrów. Żadne inne zwierze nie kształtuje tak korzystnie krajobrazu dla siebie, dla całej przyrody, ale także dla nas. Są więc szanse na to, że powrót bobra będzie dalej postępował.

CYTAT. Fragment filmu Tajemnice przyrody. Powrót bobra. Reż. Jan Walencik. Źródło: TVP.

GALERIA: WERKFOTOSY Z REALIZACJI SERII (kliknij w dowolne zdjęcie, aby je powiększyć i wejść do galerii).

W 2002 r. w Albert (Francja), na XII Międzynarodowym Festiwalu Filmów Przyrodniczych, Jan Walencik i film Tajemnice przyrody. Powrót bobra otrzymał cztery nominacje: za najlepszy scenariusz, za najlepszy montaż, za poznanie i ochronę świata zwierząt, za poznanie i ochronę fauny europejskiej oraz nagrodę za przedstawienie związku pomiędzy człowiekiem i zwierzęciem.

W 2002 r. w Missoula, Montana (USA), na XXV Międzynarodowym Festiwalu Filmów Przyrodniczych, film Tajemnice przyrody. Powrót bobra otrzymał wyróżnienie za przedstawienie zachowań zwierzęcych (dla Green Umbrella Ltd.).

24 marca 2002 r. w Wiźnie, na II MIędzynarodowym Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. Braci Wagów, Jan Walencik otrzymał nagrodę specjalną za najlepsze zdjęcia, za film Tajemnice przyrody. Powrót bobra.

W 2003 r. w Toyama (Japonia), na Japońskim Festiwalu Filmów Przyrodniczych ’03, film Tajemnice przyrody. Powrót bobra otrzymał nagrodę Przyroda i Ludzie (dla Green Umbrella Ltd.).