PRZEDSIĘWZIĘCIE, JAKIEGO NIE BYŁO
Pomimo doświadczeń z tematyką przyrodniczą – filmami, dwoma dużymi serialami, dużymi wystawami i albumami – z takim zadaniem jeszcze się nie mierzyłem. O co chodzi? Dlaczego tak podkreślam, że Z zapartym tchem jest nowym, ekscytującym przedsięwzięciem, jakiego dotąd nie widziano? Powodów jest kilka.
- Nigdy dotąd jeden autor nie stworzył tak znaczącej i na wskroś osobistej wypowiedzi artystycznej na temat dziedzictwa Puszczy Białowieskiej – głęboko przemyślanej, kompetentnej, wyczerpującej i jednocześnie wielowymiarowej, a ponad wszystko poruszającej refleksjami i emocjami.
- Nigdy dotąd nie było tak monumentalnego artystycznego przedsięwzięcia fotograficznego z elementami innych sztuk, skupiającego się wyłącznie na życiu Puszczy Białowieskiej. Dotychczas nie powstał taki – bardzo osobisty – autorski portret Puszczy, o takiej wielotematycznej, rozbudowanej strukturze, złożonej z aż osiemdziesięciu (!) autonomicznych form – nieszablonowych esejów – zebranych w czterech częściach portretujących Puszczę.
- Mimo, że przyrodniczy punkt widzenia jest arcyważny w tym przedsięwzięciu, to jednak ta przyrodniczość nie dominuje nad tym, co dla autora jest kluczowe: nad estetyką przyrody – sztuką studiowania z Natury. W żadnym razie Z zapartym tchem nie pretenduje do miana dokumentu o Puszczy Białowieskiej, jakkolwiek sportretowane treści mają oczywiście wymiar dokumentalny w znaczeniu rejestracji, zapisu chwili z rzeczywistości. Z zapartym tchem z założenia jest najpierw artystyczną interpretacją obrazu bogactwa życia Puszczy Białowieskiej. Jest próbą zrozumienia istoty trwającego w niej od prawieków cudu życia – przy pomocy wyrafinowanego mariażu obrazów fotograficznych i filmowych, dopełnionych dźwiękami z natury, oryginalną muzyką, słowami i innymi elementami.
- Tak szerokie, multimedialne ujęcie Puszczy Białowieskiej zdarza się po raz pierwszy w Jej historii. Nie pokazywano dotąd Jej życia za pomocą fotografii, filmów i dźwięków w formie: a) czterech specjalnie skonstruowanych albumów, b) dwudziestu albumowych e-boków multimedialnych, c) osiemdziesięciu spotów fotograficzno-filmowych oraz kilku innych form – ale wszystkich tych mediów na raz, jednocześnie!
- Prawdopodobnie też, nigdy wcześniej w przypadku Puszczy Białowieskiej jeden tylko autor nie użył w jednym projekcie aż tylu skrajnie różnych środków fotograficznych, a także filmowych, łącznie z najwyższej próby zdjęciami super-makro, w podczerwieni, lotniczymi, poklatkowymi, bardzo mocno zwolnionymi, a nawet podwodnymi oraz innymi autorskimi technikami opracowanymi na potrzeby tego przedsięwzięcia.
Elementy medialne przedsięwzięcia Z zapartym tchem
Do tej pory realizowaliśmy zwykle filmy, wystawy i albumy, jako osobne formy. Z zapartym tchem to autorski pomysł stworzenia nowej formy ekspresji nieruchomego i ruchomego obrazu oraz dźwięku, odkrywania nowych źródeł estetyki i emocji. Różne elementy i formy współbrzmią tu ze sobą, tworząc jeden efekt multimedialny.
Przejrzysta konstrukcja
U podstaw projektu leży ESEJ – pojedynczy element konstrukcyjny. Każdy ESEJ jest budowaniem fotograficznej oraz fotograficzno-filmowej opowieści wokół tematu, ma jednocześnie charakter narracyjny i wrażeniowy (emocjonalny) – fotografie i ujęcia układają się w wizualne poematy o dzikości. W każdym ESEJU znajduje się kilka funkcjonalnych SCEN (odpowiedników scen w konwencjonalnym filmie), opatrzonych śródtytułami.
Całe przedsięwzięcie Z zapartym tchem budują 4 CZĘŚCI:
Część I. Odwieczna,
Część II. Tętniąca,
Część III. Magiczna,
Część IV. Cywilizowana,
z których każda zawiera 20 tematycznych ESEJÓW. Razem jest to aż 80 ESEJÓW!
Dla przykładu: w Części I. Odwieczna, znajduje się 5 GRUP, po 4 ESEJE w każdej. Każdy ESEJ zawiera kilka tematycznych scen o określonych śródtytułach. Układ GRUPY 1 wygląda tak:
Część I. Odwieczna
GRUPA 1
ESEJ 1. WIDZIADŁA – DUCHY PRALASU
Scena 1. Zjawy
Scena 2. Znaki z przeszłości
Scena 3. Okamgnienia
Scena 4. Śnienie
ESEJ 2. CHCIAŁBYM ZATRZYMAĆ CZAS
Scena 1. Gdyby czas zatrzymał się…
Scena 2. Chwytam czas
Scena 3. Praźródło
Scena 4. Magia pierwotności
Scena 5. Matecznik
ESEJ 3. REFUGIUM VITAE
Scena 1. Bezcenna ostoja dzikości
Scena 2. Ostatnie schronienie
Scena 3. Azyl
ESEJ 4. KOMPOZYCJA – MAJESTATYCZNE ARCYDZIEŁO TYSIĄCLECI
Scena 1. Mozaika środowisk
Scena 2. Żywy patchwork
Scena 3. Tysiąc twarzy Puszczy
Aby unaocznić rozległość struktury całego projektu, przedstawiam schematyczny plan jego budowy:
RAMOWY SCENARIUSZ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z zapartym tchem
Część I.
Odwieczna
GRUPA 1
ESEJ 1.
ESEJ 2.
ESEJ 3.
ESEJ 4.
GRUPA 2
ESEJ 5.
ESEJ 6.
ESEJ 7.
ESEJ 8.
GRUPA 3
ESEJ 9.
ESEJ 10.
ESEJ 11.
ESEJ 12.
GRUPA 4
ESEJ 13.
ESEJ 14.
ESEJ 15.
ESEJ 16.
GRUPA 5
ESEJ 17.
ESEJ 18.
ESEJ 19.
ESEJ 20.
Część II.
Tętniąca
GRUPA 6
ESEJ 21.
ESEJ 22.
ESEJ 23.
ESEJ 24.
GRUPA 7
ESEJ 25.
ESEJ 26.
ESEJ 27.
ESEJ 28.
GRUPA 8
ESEJ 29.
ESEJ 30.
ESEJ 31.
ESEJ 32.
GRUPA 9
ESEJ 33.
ESEJ 34.
ESEJ 35.
ESEJ 36.
GRUPA 10
ESEJ 37.
ESEJ 38.
ESEJ 39.
ESEJ 40.
Część III.
Magiczna
GRUPA 11
ESEJ 41.
ESEJ 42.
ESEJ 43.
ESEJ 44.
GRUPA 12
ESEJ 45.
ESEJ 46.
ESEJ 47.
ESEJ 48.
GRUPA 13
ESEJ 49.
ESEJ 50.
ESEJ 51.
ESEJ 52.
GRUPA 14
ESEJ 53.
ESEJ 54.
ESEJ 55.
ESEJ 56.
GRUPA 15
ESEJ 57.
ESEJ 58.
ESEJ 59.
ESEJ 60.
Część IV.
Cywilizowana
GRUPA 16
ESEJ 61.
ESEJ 62.
ESEJ 63.
ESEJ 64.
GRUPA 17
ESEJ 65.
ESEJ 66.
ESEJ 67.
ESEJ 68.
GRUPA 18
ESEJ 69.
ESEJ 70.
ESEJ 71.
ESEJ 72.
GRUPA 19
ESEJ 73.
ESEJ 74.
ESEJ 75.
ESEJ 76.
GRUPA 20
ESEJ 77.
ESEJ 78.
ESEJ 79.
ESEJ 80.
Elementy podstawowe
Opisaną wyżej konstrukcję uzewnętrzniają 3 PODSTAWOWE FORMY:
SPOTY FOTOGRAFICZNO-FILMOWE
FORMA NAJBARDZIEJ WYRAZISTA, O WYSMAKOWANYM I EKSPRESYJNYM, ZUPEŁNIE NOWYM AUTORSKIM STYLU OBRAZÓW I DŹWIĘKÓW (całość to 4 części po 20 SPOTÓW/ESEJÓW – razem SERIA 80 SPOTÓW/ESEJÓW, czyli ponad 6 godzin projekcji!);
E-BOOKI O CHARAKTERZE EKRANOWYCH ALBUMÓW
Z DODATKOWYMI ELEMENTAMI FILMOWYMI I DŹWIĘKOWYMI (całość to 4 części po 5 E-BOOKÓW – razem 20 E-BOOKÓW/80 ESEJÓW);
WIELKOFORMATOWE, PANORAMICZNE ALBUMY TEKOWE
(całość to 4 ALBUMY/4 części, po 20 ESEJÓW w każdym).
Przewiduję jeszcze inne, dodatkowe formy, ale o nich opowiem w przyszłości. Wszystkie formy multimedialne przedsięwzięcia Z zapartym tchem są symultanicznie dwujęzyczne: angielskie i polskie.
WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE © JAN WALENCIK 2021. Poza przewidzianym prawem międzynarodowym dozwolonym użytkiem chronionych utworów, w tym dozwolonym cytowaniem, żadna część projektu Z zapartym tchem nie może zostać wykorzystana do jakichkolwiek publikacji czy eksploatacji bez pisemnej zgody autora i właściciela praw. Dotyczy to zarówno prezentowanych na stronie www.zubrowa10.pl materiałów inicjalnych, pomysłów, scenariuszy, jak również nieukończonych i ukończonych utworów – elementów projektu. Wykorzystanie opublikowanych na tej stronie pomysłów, scenariuszy i gotowych utworów, w celu ich naśladowania w w obcych utworach, będzie traktowane jako plagiat i ścigane z mocy prawa.
UZUPEŁNIENIE 2023
Niestety, w 2022 roku, a i wcześniej, od jesieni 2021 roku, nie mogłem poświęcić odpowiednio dużo czasu na fotografowanie Puszczy. Stan wyjątkowy w strefie przygranicznej, a potem kolejne przygnębiające miesiące ze świadomością ludzkich dramatów tuż obok, nie mogły być scenerią, w której potrafiłbym tworzyć fotografie ważne, piękne i podniosłe. Bardzo liczę na to, że rok 2023 będzie pod tym względem o niebo lepszy. Zrobię wszystko by nadrobić ubiegłoroczne straty, ale być może przez nie właśnie przyjdzie mi wydłużyć ten ogromny projekt o jeden rok. Kto wie…
Publikując w styczniu 2023 roku na YouTube zwiastun Z ZAPARTYM TCHEM 2023 oraz zwiastun WIZJA AUTORA 2023, inicjuję wznowienie w tym roku prac nad moim wielkim dwujęzycznym projektem WITH BATED BREATH. 21st CENTURY BIAŁOWIEŻA FOREST: A SUBJECTIVE PORTRAIT 🌐 Z ZAPARTYM TCHEM. PUSZCZA BIAŁOWIESKA XXI WIEKU: PORTRET SUBIEKTYWNY.
Zwiastun Z ZAPARTYM TCHEM 2023. Real. Jan Walencik. © ŻUBROWA 10 JAN WALENCIK 2023.